Τα Βασικά της Πέψης

Ένα υγιές πεπτικό σύστημα είναι κάτι που πολλοί από εμάς είναι αρκετά τυχεροί να το θεωρούν σαν δεδομένο, αλλά όταν το πεπτικό σύστημα αποσυντονίζεται, ολόκληρο το σώμα μπορεί να νιώσει τις επιπτώσεις.

Ο πολυάσχολος τρόπος ζωής μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην πέψη. Και εάν μία αργή πέψη γίνει ένα χρόνιο πρόβλημα, μπορούν να επακολουθήσουν πολλά άλλα προβλήματα – και συναισθηματικά και φυσιολογικά. Αλλά υπάρχουν και καλά νέα. Η κατανόηση των βασικών της πέψης, η επιλογή τροφών φιλικών προς τo έντερo και η υιοθέτηση καλύτερων διατροφικών συνηθειών μπορούν να βοηθήσουν πολύ την ενίσχυση της πεπτικής υγείας.

Η πέψη ξεκινά πολύ πριν το φαγητό έρθει στο στομάχι μας. Στην πραγματικότητα, ξεκινά ακόμη και πριν το φαγητό έρθει στο στόμα μας. Επειδή η γεύση, η υφή, η οσμή και η εμφάνιση του φαγητού μπορούν να επηρεάσουν τo σώμα μας για να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά.

Καθώς ετοιμαζόμαστε να φάμε την πρώτη μπουκιά, ο εγκέφαλος μας στέλνει σήματα στην πεπτική οδό. Το στόμα μας γεμίζει σάλια και – εκκρίνοντας γαστρικά υγρά – τo στομάχι μας κάνει ακριβώς το ίδιο, και τα πεπτικά ένζυμα απελευθερώνονται στο λεπτό έντερο. Και αυτό πριν τα δόντια και η γλώσσα μας αρχίσουν να δουλεύουν μαζί – αλέθοντας και αναμειγνύοντας το φαγητό – για να το κάνουν ευκολότερο να καταπιούμε.

Μια γρήγορη επίσκεψη στο πεπτικό σύστημα 

Ο οισοφάγος: Αφού μασήσουμε και καταπιούμε, το φαγητό εισέρχεται σε ένα σωλήνα είκοσι πέντε εκατοστών που συνδέει το λαιμό με το στομάχι. Μία διαδικασία που ονομάζεται περίσταλση – μυϊκή σύσπαση και ηρεμία – μεταφέρει το φαγητό προς τον κάτω οισοφαγικό σφικτήρα, μία βαλβίδα που συνήθως είναι κλειστή αλλά ανοίγει για να επιτρέψει στο φαγητό να εισέλθει στο στομάχι.

Το στομάχι: Αν και το στομάχι μπορεί να χωρέσει 5 περίπου λίτρα φαγητού και υγρών, υπάρχει ένα ανώτατο όριο όταν πρόκειται για κοιλιακή άνεση. Έτσι είναι σημαντικό να μην τρώμε πάρα πολύ. Δρώντας σαν μπλέντερ, το στομάχι διασπά το φαγητό σε μικρά κομμάτια προσθέτοντας γαστρικά υγρά για ευκολότερη απορρόφηση. Η πλήρης κένωση του στομαχιού – μέσω της πυλωρικής βαλβίδας και του δωδεκαδάκτυλου, το επάνω μέρος του λεπτού έντερου – γίνεται περίπου σε δύο με τέσσερις ώρες, ανάλογα με το πόσο βαρύ είναι το γεύμα.

Το λεπτό έντερο: Το λεπτό έντερο (γνωστό ως και ειλεός) είναι το μέρος όπου διασπάται το φαγητό στα συστατικά του μέρη από πεπτικά ένζυμα που εκκρίνονται από το πάγκρεας. Πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και λίπος διασπώνται τότε σε μικρότερα μέρη. Αυτά τα σωματίδια απορροφούνται στη ροή του αίματος και στο συκώτι όπου χρησιμοποιούνται για διάφορες σωματικές λειτουργίες. Νερό, βιταμίνες και άλατα απορροφούνται και αυτά εδώ. Η πέψη προκύπτει αργά στο λεπτό έντερο και μπορεί να διαρκέσει μέχρι και τρεις ώρες.

Το παχύ έντερο: Ονομάζεται επίσης κόλον, το παχύ έντερο είναι το σύστημα απόρριψης του σώματος. Τα υπολειμματικά στοιχεία της πέψης – όπως νερό και ίνες – που δεν χρησιμοποιήθηκαν από το σώμα, εισέρχονται στο κόλον από την ειλεοτυφλική βαλβίδα. Το νερό αφαιρείται, μέσω της απορρόφησης, και όλα τα άλλα κινούνται στο κόλον, για εξάλειψη, μία διαδικασία που παίρνει από δώδεκα έως είκοσι τέσσερις ώρες.

Εδώ θα βρείτε μερικές συμβουλές για τη βελτίωση της πέψης:

• Προσπαθήστε να θυμόσαστε ενώ τρώτε – να κάθεστε καλά στο τραπέζι, να αφήσετε την τεχνολογία, να ηρεμήσετε και να απολαύσετε το φαγητό σας.

• Να τρώτε μικρές μπουκιές και να μασάτε κάθε μπουκιά καλά.

• Να τρώτε αργά. Με αυτό τον τρόπο, είναι πιο πιθανό να σταματήσετε να τρώτε πριν νιώσετε πλήρεις.

• Αποφύγετε παγωμένα ποτά ενώ τρώτε, γιατί μπορεί να συμβάλλει σε μία αργή πέψη.

• Να τρώτε σνακ σε τακτά διαστήματα, το να πεινάτε πάρα πολύ μπορεί να σας κάνει να φάτε πάρα πολύ στα γεύματα, άρα να επιλέγετε τα σνακ σοφά. Σνακ με πολλές ίνες – με λίγη πρωτεΐνη και λίπος – μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση του επιπέδου του σακχάρου του αίματος.

• Προσπαθήστε να τρώτε δαμάσκηνα και να πίνετε χυμό δαμάσκηνων κάθε ημέρα ως πηγή ινών και σορβιτόλης.

• Βρείτε τρόπους για να ηρεμείτε – ακούγοντας ηρεμιστική μουσική ή κάνοντας ήπια άσκηση όπως γιόγκα – για να αποφύγετε πεπτικά προβλήματα.